Καλοπαναγιώτης

Ο Καλοπαναγιώτης, κρυμμένος στη κοιλάδα της Μαραθάσας, στο βόρειο τμήμα τους Τροόδους, αποτελεί ένα από τα πιο γραφικά χωριά τόσο στην επαρχία Λευκωσίας όσο και της Κύπρου.

Μια χαλαρή βόλτα στα πλακόστρωτα δρομάκια και τα στενά μονοπάτια προσφέρει στους επισκέπτες την ευκαιρία να βυθιστούν στην παραδοσιακή γοητεία του Καλοπαναγιώτη. Η αρχιτεκτονική κληρονομιά του χωριού είναι καλοδιατηρημένη, με σπίτια με κεραμοσκεπές και ξύλινα μπαλκόνια. Ορισμένα από αυτά τα κτίρια έχουν ανακαινιστεί και μετατραπεί σε τουριστικά καταλύματα, με την υποστήριξη του Τμήματος Αρχαιοτήτων.

Ο Καλοπαναγιώτης φιλοξενεί πληθώρα εκκλησιών και παρεκκλησίων, κερδίζοντας τον τίτλο του "Βυζαντινού προορισμού της Κύπρου". Μεταξύ αυτών, το χωριό διαθέτει δύο ενοριακές εκκλησίες, την εκκλησία της Αγίας Μαρίνας με το εντυπωσιακό καμπαναριό της και την εκκλησία της Παναγίας της Θεοτόκου, καθώς και έξι μικρότερα παρεκκλήσια.

Το Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη Λαμπαδιστή λειτουργεί ως σημαντικός πόλος έλξης για τους επισκέπτες. Το μοναστικό συγκρότημα, που βρίσκεται απέναντι από το χωριό, περιλαμβάνει τρεις εκκλησίες: την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη Λαμπαδιστή, του Αγίου Ηρακλείδιου και μια μικρότερη λατινική εκκλησία. Ενώ η ακριβής περίοδος ιδρύσεώς του μοναστηριού παραμένει αβέβαιη, το παρεκκλήσι του Αγίου Ηρακλείδιου εκτιμάται ότι χρονολογείται από τον 11ο αιώνα, με την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη να έχει προστεθεί αργότερα, τον 12ο αιώνα. Η τρέχουσα δομή αντικατοπτρίζει πολλές ανακαινίσεις και προσθήκες που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των αιώνων. Αναγνωρισμένο ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO, μαζί με άλλες εννέα εκκλησίες της περιοχής του Τροόδους, το συγκρότημα παρουσιάζει μοναδικές τοιχογραφίες από τις αρχές του 13ου και του 15ου αιώνα.

Για όσους αναζητούν να βυθιστούν στην ομορφιά της φύσης, μια μαγευτική επιλογή είναι να εξερευνήσουν το μονοπάτι της φύσης που περικλείει το χωριό Καλοπαναγιώτης και τη γύρω κοιλάδα του ποταμού Σέτραχου. Αυτό το γραμμικό μονοπάτι εκτείνεται σε 4 χιλιόμετρα, ξεκινώντας κοντά στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή και ελίσσεται μέσα από αμπέλια και οπωροφόρα δέντρα. Κατά μήκος της διαδρομής, αξιοσημείωτα αξιοθέατα περιλαμβάνουν το «Νερόμυλο του Κύκκου» του 17ου αιώνα, την Ενετική γέφυρα του 16ου αιώνα που κατασκευάστηκε από τοπική πέτρα, και τις Ιαματικές Πηγές που είναι γνωστές για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες από τη Ρωμαϊκή εποχή. Το μονοπάτι καταλήγει στο γειτονικό χωριό του Οίκου.

Δεδομένων των πολυάριθμων αξιοθέατων και των προσπαθειών διατήρησης της κληρονομιάς του χωριού, ο Καλοπαναγιώτης αναγνωρίστηκε με το βραβείο Ευρωπαϊκών Προορισμών Αριστείας (European Destinations of Excellence - EDEN) στην Κύπρο, και συγκεκριμένα στην κατηγορία του «Τουρισμού και της Ανάπλαση των Φυσικών Τοποθεσιών».