Πεδουλάς

Ο Πεδουλάς είναι ένα χωριό που βρίσκεται στη γραφική κοιλάδα της Μαραθάσας, στους βόρειους πρόποδες του Τροόδους. Το χωριό χωρίζεται από τον ποταμό Σέτραχο, που αναδεικνύει το τοπίο με κερασιές και πεύκα.

Σχετικά με την προέλευση του ονόματος του Πεδουλά, υπάρχουν δύο ερμηνείες. Η πρώτη υποδηλώνει ότι «Πεδουλάς» είναι μια σύνθετη λέξη, συνδυάζοντας τη λέξη «πεδιάδα» και τη λέξη  «λαός». Η δεύτερη ερμηνεία συνδέει το όνομα με την ιστορική σύνδεση του χωριού με την κατασκευή και την εμπορία δερμάτινων παπουτσιών και σανδαλιών, ή «πέδιλων».

Το χωριό έχει μια πλούσια ιστορία βαθιά συνδεδεμένη με τη θρησκεία, κάτι που φαίνεται στις πολλές εκκλησίες και παρεκκλήσια του, μερικά από τα οποία χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα. Η κύρια εκκλησία, αφιερωμένη στον Τίμιο Σταυρό, βρίσκεται στο κέντρο του χωριού και κατασκευάστηκε μεταξύ του 1933 και 1935. Η εκκλησία έχει σταυροειδή κάτοψη και τρούλο. Ανάμεσα στις παλαιότερες εκκλησίες βρίσκονται τα ξωκλήσια της Αγίας Παρασκευής, του Αγίου Γεωργίου, της Παναγίας Βορινής, του Αγίου Ονουφρίου και της Αγίας Μαρίνας. Πιο πρόσφατες κατασκευές περιλαμβάνουν τις εκκλησίες του Αγίου Ραφαήλ των  Βράχων (που πήρε το όνομά του από τη βραχώδη περιοχή που βρίσκεται) και το παρεκκλήσι του Τιμίου Σταυρού (επίσης γνωστό ως Σταυρός Φιθκιάς), γνωστό για το μεγάλο λευκό σταυρό στη νότια πλευρά του, στην κορυφή του λόφου Φιθκιάς. Μία από τις πιο σημαντικές εκκλησίες στο χωριό είναι αυτή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, που χτίστηκε το 1474,με την τυπική αρχιτεκτονική του Τροόδους, με μονόκλιτη κατασκευή και ξύλινη στέγη. Διακοσμείται με εντυπωσιακές τοιχογραφίες, κερδίζοντας μια θέση στη λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, μαζί με εννέα άλλες εκκλησίες του Τροόδους.

Δίπλα στην εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ βρίσκεται το Βυζαντινό μουσείο, που ιδρύθηκε στα τέλη του 20ο αιώνα. Φιλοξενεί εικόνες και θρησκευτικά αντικείμενα από τον 13ο έως τον 20ό αιώνα, συλλεγμένα από διάφορες βυζαντινές εκκλησίες του χωριού. Το δεύτερο μουσείο στον Πεδουλά, το Λαογραφικό Μουσείο, βρίσκεται σε ένα ανακαινισμένο πέτρινο και ξύλινο σπίτι στο κέντρο του χωριού. Εκθέτει εργαλεία από παραδοσιακά επαγγέλματα και παρουσιάζει ένα τυπικό κυπριακό σπίτι με αυθεντικά έπιπλα, παρέχοντας μια εις βάθος ματιά στον πολιτισμό και τα έθιμα της περιοχής.

Δύο μονοπάτια της φύσης διασχίζουν τον Πεδουλά. Το πιο σύντομο ξεκινά από τον κεντρικό δρόμο ανάμεσα στον Πεδουλά, Προδρόμου και Τροόδους, καταλήγοντας κοντά στο ξενοδοχείο «The Churchill Pinewood Valley». Έχει μήκος λιγότερο από 1 χιλιόμετρο και προσφέρει γραφική θέα στην περιοχή και στα γύρω χωριά στην κοιλάδα της Μαραθάσας.Το μεγαλύτερο μονοπάτι, το Μονοπάτι της Φύσης Ξυσταρούδα-Αγιάσμα-Βασιλική, καλύπτει περίπου 5 χιλιόμετρα, ξεκινώντας από τον εκδρομικό χώρο Ξυσταρούδας στο δρόμο μεταξύ Πεδουλά και Μονής Κύκκου. Το μονοπάτι περνά από έναν τόπο που πιστεύεται ότι ρέει αγίασμα και διασχίζει πυκνή δασική βλάστηση πριν φτάσει στην εκκλησία του Αγίου Βασιλείου, ένα μικρό παρεκκλήσι του 18ου αιώνα κοντά στο Μοναστήρι του Κύκκου.

Το γραφικό τοπίο, η πλούσια ιστορία και οι πολιτιστικές παραδόσεις έχουν καθιερώσει τον Πεδουλά ως σημαντικό προορισμό καθ'όλη  τη διάρκεια του χρόνου τόσο για ντόπιους όσο και για ξένους.